بنا به دعوت شورای انجمن‌های علمی ایران، جلسه هم اندیشی پانل فرهنگی _اجتماعی ششمین همایش پیشرفت و توسعه علمی کشور تحت عنوان "رسالت انجمن های علمی در تبیین مسائل راهبردی کشور" با مدیریت جناب آقای دکتر سراج زاده عضو محترم هیأت مدیره شورا و حضور تعدادی از نمایندگان انجمن های علمی، مورخ 1397/07/25 در محل ساختمان شورا برگزار گردید.
صورتجلسه جلسه هم اندیشی مربوط به پانل فرهنگی – اجتماعی ششمین همایش پیشرفت و توسعه علمی کشور مورخ 1397/07/25 ساعت 19-17
محل: ساختمان شورای انجمن‌های علمی ایران
انجمن‌های حاضر در جلسه:
آقایان: دکتر سراج زاده (انجمن جامعه شناسی ایران)، دکتر نصیری قیداری (انجمن فیزیک ایران)، دکتر بهرنگی (انجمن مدیریت آموزشی)، دکتر عباسی (انجمن جمعیت شناسی ایران)، دکتر عربستانی (انجمن انسان شناسی ایران)، دکتر صفری شالی (انجمن رفاه اجتماعی ایران)، دکتر یزدانی انجمن مددکاران اجتماعی ایران، دکتر زارع (انجمن جامعه‌شناسی آموزش و پرورش)، دکتر شجاعی (جمعیت توسعه علمی ایران).
ابتدا آقای دکتر سراج زاده، عضو هیأت مدیره شورای انجمن های علمی و مسئول پانل فرهنگی _ اجتماعی، با تشکر از انجمن‌هایی که در این نشست شرکت کرده‌اند، درباره کنفرانس سالانه شورا و موضوع نشست امسال که طرح مهمترین مسائل راهبردی کشور است توضیح داد و افزود همان‌طور که در نامه رئیس محترم شورا به انجمن‌ها آمده است، شش حوزه موضوعی مشخص شده قرار شده از نظر و ظرفیت‌های علمی و کارشناسی انجمن‌های علمی برای این نشست‌ها استفاده شود. به همین دلیل از انجمن‌ها دعوت شده و در این نشست قرار است درباره محتوی و موضوعات نشست اجتماعی فرهنگی با دوستان حاضر مشورت شود. وی سپس چهار موضوع بحث شده در هیأت مدیره شورا، شامل:
• موضوع انسجام و یکپارچگی اجتماعی و مسئله فرسایش سرمایه و کاهش امید اجتماعی؛
• موضوع تضادها و نابرابری¬های اجتماعی و مسئله شکاف، تبعیض‌ها و نابرابری¬ها اجتماعی در جامعه ایران؛
• آسیب‌ها و مسائل اجتماعی انسجام شامل فساد و قانون¬گریزی؛
• مسئله تهاجم فرهنگی و مسئله اغتشاش هویتی (ملی، دینی، و ...).
سپس حاضران نظرات خود را مطرح کردند که به شرح زیر خلاصه شده است:
آقای دکتر نصیری قیداری (انجمن فیزیک ایران): ایران پیشینه و درخشش فرهنگی دارد، در بیرون کشورهای دیگر و به خصوص یونسکو به آن توجه می‌شود ولی در داخل به این ظرفیت‌ها و سوابق درخشان فرهنگی کمتر توجه می‌شود به خصوص نسل جوان، ما مشکل هویت فرهنگی داریم و خوب است به این موضوع بپردازیم و ظرفیت‌های فرهنگ ملی را بیشتر معرفی کنیم.
آقای دکتر عباسی (انجمن جمعیت شناسی ایران): خوشحالیم از حضور نماینده‌ایی از انجمن‌های علوم اجتماعی در هیأت مدیره شورای انجمن‌های علمی ایران. من پیشنهاد می‌کنم نشست سه قسمت داشته باشد با سه سخنران:
• طرح مهمترین مسائل راهبردی در حوزه اجتماعی فرهنگی مثل فرسایش سرمایه و امید اجتماعی و نابرابری‌ها؛ و شکاف‌های اجتماعی (آقای دکتر غفاری/دکتر فاضلی و یا افراد دیگری که در این مباحث کار کرده‌اند و صاحب نظر هستند)؛
• آینده پژوهشی و آینده‌نگری که تصویری از چشم انداز آینده ارائه می‌کند؛
• سیاست‌ها و راهبردها و راه حل‌ها.
آقای دکتر شجاعی (انجمن جمعیت توسعه علمی ایران): کارهای پیمایشی و مطالعات زیادی انجام شده است از جمله صد چالش اصلی کشور که نیمی از آنها فرهنگی_اجتماعی است، خوب است از آنها استفاده شود. همچنین لازم است این بحث‌های همایش‌ها ترجمه سیاسی شود و به سیاستگذاری بیانجامد.
و موضوع دیگر اینکه از 350 انجمن که 110 انجمن آن در گروه علوم انسانی قرار دارند، آیا نگاهی به مسائل جامعه ایران داشته‌اند و به آنها پرداخته اند؟ باید شرایطی فراهم شود که انجمن‌ها بیشتر درگیر موضوعات و مسائل واقعی جامعه شوند و از ظرفیت‌های انجمن‌ها در سیاستگذاری استفاده شود.
آقای دکتر زارع (انجمن جامعه شناسی آموزش و پرورش): نابرابری در توزیع سرمایه اقتصادی، بحث مهمی است درباره شورش‌های اجتماعی هم کارهایی وجود دارد و دکتر افرادی کارکرده‌اند. می‌توان از ایشان دعوت کرد تا در خصوص مسائل آب و محیط زیست به خصوص رفتارهای زیست محیطی که دارای اهمیت است و زمینه‌های زیاد فرهنگی دارد، صحبت کنند.
آقای دکتر یزدانی (انجمن مددکاران): سوال آیا مسائل راهبردی هر حوزه مشخص شده است؟ چرا این شش حوزه فقط وجود دارد؟ موضوع اخلاق و پایبندی کم اخلاقی در جامعه هم موضوع مهمی است و می‌تواند در موضوعات پانل باشد.
آقای دکتر عربستانی (انجمن انسان شناسی ایران): دانش تولید شده در کشور برای این موضوعات خوب است. در عین حال مقاومتی برای استفاده نکردن از این بحث‌ها و پژوهش‌ها وجود دارد. نوعی مقاومت در مقابل تغییر در مدیران وجود دارد، می‌توان این بحث را مطرح کرد که چرا مقاومت در برابر تغییر وجود دارد؟ چرا نمی‌توانیم پژوهش‌ها به کار ببریم؟ موانع بوروکراتیک، عقیدتی و ... وجود دارد و الا پژوهش‌ها و دانش تولید شده درباره مسائل و مشکلات جامعه کم نیست.
آقای دکتر صفری شالی (انجمن رفاه اجتماعی): عنوان "چالش‌های اصلی فرهنگی اجتماعی و چشم انداز آینده" با همان چهار موضوعی که آقای دکتر سراج زاده مطرح کردند مرتبط است و همان موضوعات و مسائل می‌توانند موضوع نشست باشند. وقتی امید را مطرح می‌کنیم نمی‌توانیم وضع معیشتی را مطرح نکنیم این موضوعات با هم ارتباط دارند.
آقای دکتر بهرنگی (انجمن مدیریت آموزشی ایران): خدمت امام (قدس سره) بودیم و فرمودند من نگران آینده مملکت تا ده سال نیستم نگران جوانان هستم. من نتیجه می‌گیرم مسئله اصلی ما نظام آموزشی ما و ناکارآمدی آن است، بطوریکه نمی‌تواند انسان خلاق و کارآمد حل‌کننده مسئله و وفادار به ارزش ملی و دینی و رعایت کننده اخلاق و و قانون و حقوق دیگران تربیت کند. این ناکارآمدی نظام آموزشی انواع آسیب‌های اجتماعی را هم موجب می‌شود. ما برای این کار یعنی تغییر نظام آموزشی و افراد برنامه و نظریه داریم. به نظر من این موضوع با اهمیتی است که باید به آن پرداخت و انجمن ما آمادگی دارد.
آقای دکتر نصیری قیداری (انجمن فیزیک ایران): باید تلاش کنیم دیدگاه و راه‌حل‌های مورد نظر انجمن‌ها تبدیل به سیاست شود و به صورت چند بند در برنامه بیایید. همچنین مطالعه بخش اجتماعی – فرهنگی برنامه‌های بالادستی مثل برنامه پنج ساله مهم است، از این نظر که آیا برنامه‌ها کمبودی دارند؟ اگر دارند آن کمبود و کاستی چه بوده. اگر کاستی ندارند و یا آن بخشی که درست و بی‌اشکال است، چرا درست اجرا نشده است.
در پایان آقای دکتر سراج زاده با توضیح درباره برخی از پرسش‌ها و پیشنهادها و با تشکر از حضور و همکاری انجمن‌های حاضر، اظهار امیدواری کرد رابطه انجمن‌ها با شورای انجمن‌های علمی تقویت شود. همچنین قرار شد دیدگاه آقای دکتر عباسی در خصوص سه قسمتی شدن نشست به شرحی که گذشت و سایر دیدگاه‌ها به هیأت مدیره شورا منتقل شود و تصمیم نهایی اتخاذ شود.
